ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕ ΤΑ ΤΟΞΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Οι εξαγγελίες για την ίδρυση και λειτουργία μονάδων επεξεργασίας τοξικών αποβλήτων στην Ελλάδα, έχει καταντήσει ευχολόγιο με αποτέλεσμα ελάχιστα απόβλητα λόγω κόστους να μεταφέρονται στο εξωτερικό από εταιρίες, οι οποίες ανεβάζουν το κόστος παραλαβής, μεταφοράς, και εξουδετέρωσης, περίπου σε 1.000.000 δρχ. το κιλό. Τόσο τουλάχιστον κοστίζει η μεταφορά από τα Χανιά στο Ηράκλειο, και στην συνέχεια στην Γερμανία ή Αγγλία πάντα μέσω θαλάσσης. Από την εμπειρία που έχω λόγω της περιβαλλοντικής αδειοδότησης αυτής της διαδικασίας αμφιβάλλω, αν ποτέ φθάνουν στον προορισμό τους. Δεν εξηγείται διαφορετικά πως η Μεσόγειος έχει χαρακτηρισθεί «νεκροταφείο τοξικών αποβλήτων». Η μεταφορά προς εξουδετέρωση γίνεται μόνο από Αμερικάνικες Βάσεις με βάση ειδική σύμβαση.

Η εικόνα για τα τοξικά απόβλητα που παράγονται από τις βιομηχανίες της χώρας είναι σε πολύ χειρότερη κατάσταση από αυτή της διαχείρισης των οικιακών απορριμμάτων. Όπως επισημαίνετε σε πόρισμα των επιθεωρητών-ελεγκτών, περίπου 500.000 τόνοι τοξικών αποβλήτων διακινούνται σε ετήσια βάση, χωρίς να γνωρίζει το κράτος πού και πώς γίνεται η διαχείριση τους. Το πρόβλημα μεγεθύνεται, δεδομένου ότι κατ’ έτος αποθηκεύονται περίπου 240.000 τόνοι επικινδύνων αποβλήτων, γεγονός που έχει ως συνέπεια οι ποσότητες που θα πρέπει να οδηγηθούν τελικά προς επεξεργασία να είναι κατά πολύ μεγαλύτερες των εμφανιζομένων ως παραγομένων ετησίως. Μεταξύ των τραγικότερων συμπερασμάτων που κατέγραψαν είναι τα παρακάτω.

- Στη χώρα μας δεν υπάρχουν Χώροι Υγειονομικής Ταφής Επικινδύνων Αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ).

- Οι αρμοδιότητες για την διαχείριση των επικινδύνων αποβλήτων σ΄ ένα σημαντικό μέρος έχουν μεταβιβασθεί στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού και η έλλειψη τεχνικής υποδομής οδηγούν σε προβλήματα κυρίως στο θέμα των ελέγχων και των αδειοδοτήσεων.

- Οι χώροι προσωρινής αποθήκευσης των χημικών αποβλήτων, μετά την πάροδο μεγάλων χρονικών περιόδων, μετατρέπονται σε χώρους μόνιμης αποθήκευσης. Βασική αιτία το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο στο οποίο ως χρόνος προσωρινής αποθήκευσης μπορεί να θεωρηθεί και το 24μηνο.

- Οι έλεγχοι του συστήματος διαχείρισης είναι περιορισμένοι με συνέπεια να μην αποφεύγεται η ανεξέλεγκτη διάθεση. Λόγω επίσης της ελλείψεως τακτικών ελέγχων στους χώρους προσωρινής αποθήκευσης, από τις αρμόδιες υπηρεσίες είναι πιθανή η ανάμιξη επικινδύνων αποβλήτων με αστικά και η μεταφορά τους σε χωματερές ή σε χώρους ανεξέλεγκτης απόθεσης

- Οι έλεγχοι που διενεργούνται - στον ελληνικό χώρο - στα οχήματα μεταφοράς επικινδύνων αποβλήτων είναι ελάχιστοι και δεν καλύπτουν το ποσοστό του 2% ετησίως.

- Με βάση περιορισμένο αριθμό ελέγχων αρμοδίων υπηρεσιών, προκύπτει ότι δεν τηρούνται τα μητρώα διαχείρισης από ορισμένες δραστηριότητες οι οποίες παράγουν επικίνδυνα απόβλητα.

- Η βάση δεδομένων που έχει δημιουργηθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ δεν διαθέτει επικαιροποιημένα στοιχεία λόγω του ότι οι υπηρεσίες των νομαρχιών δεν αποστέλλουν, ως όφειλαν, τις σχετικές εκθέσεις.

- Από τους ελέγχους αρμοδίων υπηρεσιών έχουν προκύψει περιπτώσεις βιομηχανιών που δεν τηρούν ικανοποιητικά τους περιβαλλοντικούς όρους, οι οποίοι επιβάλλονται σχετικά με την διαχείριση των επικινδύνων αποβλήτων. Για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του συστήματος διαχείρισης, θα πρέπει να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι που θα διενεργούνται από τα αρμόδια κλιμάκια.

Υποχρεώσεις Κρατών Μελών Ε.Ε.

1) Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να συμβάλλουν στην καταγραφή και αναγνώριση των επικινδύνων αποβλήτων σε κάθε τοποθεσία όπου γίνεται η απόθεση τους.

2) Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία ούτως ώστε, κατά την συλλογή, τη μεταφορά και την προσωρινή αποθήκευση, τα απόβλητα να είναι καταλλήλως συσκευασμένα και η επισήμανση τους να γίνεται σύμφωνα με τους ισχύοντες διεθνείς ισχύοντες διεθνείς και κοινοτικούς κανόνες.

3) Όσον αφορά τα επικίνδυνα απόβλητα, οι έλεγχοι της συλλογής και της μεταφοράς που διεξάγονται με το άρθρο 13 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ αφορούν ιδίως την προέλευση και τον προορισμό των επικινδύνων αποβλήτων

4) Εάν τα επικίνδυνα απόβλητα μεταφέρονται, πρέπει να συνοδεύονται από έντυπο αναγνώρισης με τις ενδείξεις σε ειδικά σημεία του μεταφορικού μέσου.

5) Σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης ή σοβαρού κινδύνου τα κράτη μέλη λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα, συμπεριλαμβανομένων, ενδεχομένως, προσωρινώς παρεκκλίσεων από την παρούσα οδηγία, προκειμένου τα επικίνδυνα απόβλητα να μην αποτελούν απειλή κατά του πληθυσμού ή του περιβάλλοντος Τα κράτη μέλη διαβιβάζουν στην επιτροπή έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας ( 91/689/ΕΟΚ)

6) Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να απαιτείται από τους φορείς και τις επιχειρήσεις που διαθέτουν, αξιοποιούν, συλλέγουν ή μεταφέρουν επικίνδυνα απόβλητα να μην αναμειγνύουν τις διάφορες κατηγορίες επικινδύνων αποβλήτων, ούτε να αναμειγνύουν επικίνδυνα με μη επικίνδυνα απόβλητα.

Επίσης για να καταστεί πιο αποτελεσματική η διαχείριση των επικινδύνων αποβλήτων στην Κοινότητα, είναι αναγκαίο να καθοριστεί και να διαμορφωθεί σε ενιαία βάση ο ορισμός για τα επικίνδυνα απόβλητα.

Έτσι ως «επικίνδυνα απόβλητα» νοούνται: α) Τα απόβλητα που περιλαμβάνονται σε ειδικό κατάλογο του άρθρου 18 της οδηγίας 75/422/ΕΟΚ. β) Τα απόβλητα τα οποία κατά τη γνώμη ενός κράτους παρουσιάζουν κάποια από τις ιδιότητες που απαριθμούνται στο παράρτημα ΙΙΙ (ο πίνακας και οι ιδιότητες συνοδεύουν την Οδηγία, αλλά για οικονομία χώρου δεν τα καταγράφω).

ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΚΗΣ
ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒ/ΓΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Σ.Π.Α.Π.Ε.Κ.Ε.Ε.Κ.

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.