|
"Harch course of nature" το άρθρο στον Guardian για το Κάβο Σίδερο |
|
|
|
Παγκρήτιο Δίκτυο Οικ. Οργ. -
Κάβο Σίδερο - Βάι
|
|
e
,
Πέμπτη, 06 Μάρτιος 2008
|
Ο Oliver Rackham, επίτιμος καθηγητής ιστορικής οικολογίας στο Cambridge και καθηγητής στο Corpus Christi College και η Jennifer Moody, επιστημονικός συνεργάτης στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Τέξας, υπότροφος MacArthur, που έχουν γράψει μαζί το βιβλίο «Η δημιουργία του Κρητικού τοπίου», υπογράφουν το εξαιρετικό άρθρο στον Guardian με το οποίο αμφισβητούν τη σχεδιαζόμενη επένδυση στο Κάβο Σίδερο:
Harsh course of nature
("ο τραχύς δρόμος της φύσης". Course σημαίνει επίσης πορεία, μονοπάτι ή γήπεδο)
Είναι μια απόμερη χερσόνησος με μεγάλη αρχαιολογική και περιβαλλοντική σπουδαιότητα πραγματικά κατάλληλη για να γίνει γήπεδο γκολφ και τουριστικό θέρετρο;
¶ρθρο των Oliver Rackham and Jennifer Moody στον Guardian, Τετάρτη 5 Μαρτίου 2008
Η Κρήτη δεν είναι μόνο ένα νησί με θέρετρα διακοπών που βρίθουν από κόσμο. Ακόμα και στις ακτές της, έχει ακόμα άγρια, βραχώδη μέρη – όπως στο έσχατο βορειο-ανατολικό άκρο της, μια πριονωτή χερσόνησο 26 τετραγωνικών χιλιομέτρων με μοναχικούς γκρεμούς όπου ζουν όρνια, γκριζοπράσινους θάμνους και άσπρο γυμνό ασβεστόλιθο, μακριά από τα πλήθη των τουριστών. ΣΆ αυτό το απίθανο μέρος, που είναι γνωστό σαν χερσόνησος του Τοπλού, η Minoan Group, μέσω της θυγατρικής της Loyalward, θέλει να κτίσει ένα πολυτελές θέρετρο που θα αποτελείται από γήπεδα γκολφ, χωριά παραθερισμού και ξενοδοχεία σε γη που έχει ενοικιαστεί από ένα σεβαστό μεν αλλά παρακμάζον μοναστήρι.
Το σπορ του γκολφ έχει απομακρυνθεί από τις αρχαίες καταβολές του στους αμμόλοφους της Σκωτίας. Μετασχηματίσθηκε από τους Αμερικάνους, που το εκβιομηχάνισαν, το γέμισαν νερό και εκχωματώσεις και το εξήγαγαν στα πιο ακατάλληλα μέρη του κόσμου. Το σύγχρονο γκολφ σε ακατάλληλες τοποθεσίες μπορεί να προκαλέσει μεγάλη και διαρκή περιβαλλοντική και κοινωνική βλάβη. Τα γήπεδα γκολφ τώρα προσπαθούν να διατηρούνται πράσινα σε όλη τη διάρκεια του έτους – ακόμα και τα καλοκαίρια που δεν βρέχει στις Μεσογειακές χώρες – και απαιτούν τεράστιες ποσότητες νερού και επικίνδυνων χημικών.
Η επένδυση Κάβο Σίδερο, όπως θα γίνει γνωστή, φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ακατάλληλη για την περιοχή. Οποιοσδήποτε έχει βιώσει τους ανελέητους ανέμους της περιοχής θα είναι επιφυλακτικός στο να παίξει γκολφ εκεί. Επί του παρόντος, αυτό το απόμερο μέρος δεν έχει υποδομές: ούτε κτίρια, ούτε νερό ή ηλεκτρισμό, και η παροχή όλων αυτών θα κάνει μεγάλη οικολογική ζημιά. Δεν υπάρχει επαρκής ντόπιος πληθυσμός, οι εργάτες θα πρέπει να μεταφερθούν από αλλού.
Παράλογα απροσάρμοστη
Η επένδυση είναι μη αειφόρος λόγω των τεράστιων ποσοτήτων νερού που θα απαιτηθούν για να συντηρούνται τα γήπεδα γκολφ και να εξυπηρετούνται τα ξενοδοχεία, οι κατοικίες των εργαζομένων κ.λπ.. Είναι αντίθετο με τις καλύτερες αρχές σχεδίασης ακόμη και των Αμερικάνικων γηπέδων γκολφ: αντί να δουλέψουν με μια τοποθεσία που να είναι κατάλληλη να δεχτεί τέτοιες επεμβάσεις, οι επενδυτές θα επιβάλλουν το γκολφ σε ένα μέρος που είναι σε παράλογο βαθμό ακατάλληλο γιΆ αυτό το σκοπό. Προτείνουν αφαλάτωση για την παροχή των γαλονιών νερού που απαιτείται, αλλά ένα μεγάλο εργοστάσιο αφαλάτωσης θα κάνει περαιτέρω ζημιά στο οικοσύστημα: είτε μια μεγάλη έκταση γης θα καλυφθεί με ηλιακούς συλλέκτες ή θα απαιτήσει πολύ μεγάλη ποσότητα ενέργειας που είναι ανεπαρκής στην Κρήτη. Και η διάθεση του αλατιού που θα παράγεται θα προκαλέσει περαιτέρω καταστροφή.
Η Κρήτη είναι ένας τόπος υψηλής βιολογικής σπουδαιότητας (biological hotspot), και αυτή η ιδιαίτερη γωνιά του νησιού είναι ο βιότοπος ειδικής χλωρίδας που είναι προσαρμοσμένη στην ξηρασία και το αλάτι, και περιλαμβάνει μερικά από τα πιο σπάνια φυτά του κόσμου. Όπως πολλές ημι-ερημικές περιοχές, είναι πλούσια σε είδη: μικροσκοπικά, πολύχρωμα φυτά που ξεφυτρώνουν μετά τις βροχές του χειμώνα και εξαφανίζονται πριν το καλοκαίρι. Ένα μικρό μέρος της περιοχής περιέχει το φοινικόδασος Βάι, που είναι γνωστό σαν μια από τις περιοχές με την μεγαλύτερη συγκέντρωση του ενδημικού φοίνικα της Κρήτης.
Σε άλλες χώρες, η περιοχή προ πολλού θα είχε ανακηρυχθεί ως εθνικό πάρκο. Είναι ένα μέρος της Κρήτης που έχει καθυστερημένα καθορισθεί σαν προστατευμένη περιοχή στο σχέδιο Natura 2000, κάτι που είναι εντελώς ασυμβίβαστο με μια επένδυση μεγάλης κλίμακας. Παρόλα ταύτα, η οικοδόμηση σύμφωνα με τη Minoan Group, είναι πιθανό να αρχίσει εφέτος.
Η χερσόνησος έχει επίσης αρχαιολογική σπουδαιότητα. Στην αρχαιότητα ήταν γεωργική γη. Κατά τους Ελληνικούς και Ρωμαϊκούς χρόνους, υποστήριζε την πόλη Ίτανος μέχρι την παρακμή της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Μετά ήρθαν οι κουρσάροι. Οι πειρατές σύχναζαν ειδικά σΆ αυτή τη γωνιά της Κρήτης, απ' όπου έκαναν επιδρομές στα πλοία που περνούσαν και στην ενδοχώρα. Με την πτώση της Ίτάνου, η χερσόνησος έγινε ακατάλληλη για διαβίωση, και έμεινε ακατοίκητη για χίλια χρόνια. Κατά συνέπεια, Νεολιθικά και Μινωικά αγροκτήματα, αναβαθμίδες και αγροί και μικρά υδατοφράγματα των αρχαίων Ελλήνων και Βυζαντινών καλλιεργητών επιβιώνουν στο σύνολο του τοπίου. Η εικόνα του τρόπου λειτουργίας της καλλιεργούμενης υπαίθρου στη Μεσογειακή αρχαιότητα είναι ξεκάθαρη.
Η Minoan Group ισχυρίζεται ότι η επένδυση της στο Κάβο Σίδερο "στηρίζεται σε μια συνολική περιβαλλοντική πολιτική, είναι σχεδιασμένη να προστατεύσει το οικοσύστημα της περιοχής μέσω ενός μακροχρόνιου προγράμματος αειφορικής περιβαλλοντικής διαχείρισης". Λέει ότι σκοπεύει να σεβαστεί την τοπογραφία της περιοχής και να διατηρήσει τα τωρινά σημεία θέας, και ότι θα χρησιμοποιηθούν παντού παραδοσιακά χαρακτηριστικά Κρητικών κτιρίων και υλικών. Υποστηρίζει ότι η δομημένη έκταση καταλαμβάνει λιγότερο από 1% της έκτασης και ότι θα χρησιμοποιηθούν συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας.
Αλλά η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, που έγινε για λογαριασμό των επενδυτών και που έχουμε δει, είναι τυπική. Αναφέρει μόνο αόριστες γενικές αρχές και δεν έχει ουσιαστικές λεπτομέρειες. Ασχολείται μόνο με εκείνες τις περιοχές όπου προτείνεται να κτισθούν αρχικά, και δεν λέει τίποτα για τις επιπτώσεις στην υπόλοιπη χερσόνησο.
Στην πράξη, τα έργα σε τμήματα της χερσονήσου πιθανότατα θα απειλήσει την υπόλοιπη. Αν η πρώτη επένδυση είναι επιτυχής, είναι πιθανό να οδηγήσει σε ζήτηση για επέκταση. Ακόμα κι αν δεν συμβεί αυτό, περιοχές που δεν θα κτισθούν είναι πιθανό να καλυφθούν από βοηθητικά κτίρια, περιοχές στάθμευσης, απορρίμματα και χώρους διάθεσης μπαζών και αχρήστων. Το καθεστώς βόσκησης, που είναι ουσιώδες για τη διατήρηση της βλάστησης, είναι πιθανό να επηρεαστεί. Το περίφημο φοινικόδασος της περιοχής, αν και δεν θα επηρεαστεί άμεσα, απειλείται από τη ρύπανση του υπόγειου νερού από το οποίο εξαρτάται και επίσης, επειδή επενδυτές συχνά εισάγουν ξένα φοινικόδενδρα – και μαζί μΆ αυτά, το κόκκινο σκαθάρι του φοίνικα, ένα θανάσιμο έντομο για τους ενδημικούς φοίνικες.
Η αρχαιολογική εκτίμηση (μελέτη) των επενδυτών είναι εντελώς ασύμφωνη με αυτό που είδαμε όταν προσκληθήκαμε να κάνουμε μια ξεχωριστή αρχαιολογική μελέτη. Προτεινόμενες περιοχές για προστασία είναι η Ίτανος, δύο μικρά κομματάκια της περιοχής, και πέντε μεμονωμένες τοποθεσίες – μια από τις οποίες είναι μια ήδη εύθραυστη Μινωική βίλλα. Ο προτεινόμενος δρόμος προς το εργοστάσιο αφαλάτωσης θα διασχίσει μια πολύ σπουδαία τοποθεσία, όπου άρτια θεμέλια αρχαίων σπιτιών είναι καθαρά ορατά.
Ανεπαρκής προστασία
Αλλά το να απομονώνονται για προστασία αυτές οι λίγες περιοχές είναι ανεπαρκές όταν σχεδόν όλο το τοπίο είναι, στην πραγματικότητα, μια αρχαιολογική περιοχή. Τα χαρακτηριστικά του, αν και είναι απολύτως ικανά να επιβιώσουν αν αφεθούν στην ησυχία τους, είναι ευαίσθητα και καταστρέφονται εύκολα από τις συνήθεις χωματουργικές εργασίες που αναπόφευκτα συνοδεύουν εμπορικές εκμεταλλεύσεις.
Δεν είμαστε αντίθετοι σε όλες της μορφές της ανάπτυξης. Ένα έργο μπορεί να είναι αποδεκτό στο σωστό μέρος – π.χ. κοντά σε ένα υφιστάμενο θέρετρο, όπου μπορεί να επιμηκύνει την περίοδο των διακοπών και να προσφέρει πολύτιμη απασχόληση – αλλά είναι χωρίς νόημα και παράλογο σε μια απόμερη γωνιά.
Η Βορειο-Ανατολική Κρήτη πρέπει να ή αφεθεί ανενόχλητη ή, ίσως, να αναπτυχθεί για πιο ευαίσθητο οικο-τουρισμό που θα προσφέρει το μοναδικό της τοπίο σΆ αυτούς που ενδιαφέρονται. Η Βορειο-Δυτική γωνιά της Κρήτης είναι κι αυτή περιοχή Natura 2000, αλλά αντί για γήπεδα γκολφ, έχουν φτιαχτεί μονοπάτια με σήμανση που δείχνει τι την κάνει μοναδική. Έχει πολλά να διδάξει στο Κάβο Σίδερο.
• Ο Oliver Rackham, OBE, είναι επίτιμος καθηγητής ιστορικής οικολογίας στο Πανεπιστήμιο Cambridge και καθηγητής στο Corpus Christi College.
• Η Jennifer A Moody είναι επιστημονικός συνεργάτης στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Austin και είναι υπότροφος MacArthur.
Έχουν γράψει μαζί το βιβλίο, "The Making of the Cretan Landscape" (Manchester University Press). Το βιβλίο των Oliver Rackham και Jennifer Moody έχει μεταφραστεί στα Ελληνικά υπό τον τίτλο «Η δημιουργία του Κρητικού τοπίου» και κυκλοφορεί από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2004).
Απόδοση του άρθρου στα Ελληνικά: Κ.Φ.
Διαβάστε επίσης το εισαγωγικό άρθρο στο ίδιο φύλλο του Guardian:
Βρεττανική εταιρεία σχεδιάζει τεράστιο θέρετρο σε ευαίσθητη ακτή
Το άρθρο στον Guardian: http://www.guardian.co.uk/environment/2008/mar/05/endangeredhabitats.endangeredspecies
|
σχετικά με την επένδυ
sikam , 2008-03-08 08:12:46
Αγαπητοί φίλοι
Η παραπάνω εταιρεία διαφημίζει γήπεδα γκόλφ σε διάφορα μέρη της Ελλάδας ανάμεσα τους η Σητεία ,η Ερμιονίδα κλπ
Εχουν σχέση με την Μινοαν και το κάβο Σίδερο η πρόκειται για αλλη επένδυση;
χαιρετισμούς
Μάκης Κατσαΐτης |
.
ecocrete.gr . |
|
Τελευτ. ενημέρωση ( Πέμπτη, 06 Μάρτιος 2008 )
|
|
Cavo Sidero
