|
ΜΗΝ ΤΡΑΒΑΤΕ ΤΗ ΣΚΗΝΗ ΣΤΑ ΑΚΡΑ |
|
|
|
ΑΡΧΕΙΟ ΑΡΘΡΩΝ -
Ανθρώπινα Δικαιώματα
|
|
Πρωτοβουλία για την ελέυθερη κατασκήνωση
,
Τετάρτη, 05 Μάιος 2010
|
Η ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ
Εδώ και χιλιετίες η διαβίωση στη φύση είναι μια πραγματικότητα για τον άνθρωπο. Για τον περισσότερο κόσμο θεωρείται δεδομένο πως κάποιος μπορεί – ελεύθερα – να επιλέξει να περάσει κάποιες στιγμές στη φύση, να κοιμηθεί στην αγκαλιά της Μάνας Γης κάτω απΆ τα αστέρια. Όμως ο νόμος Ν.2160/93 (παρ.12, άρθ. 4) (ΦΕΚ 18/Α/19.7.93) «Ρυθμίσεις για τον τουρισμό και άλλες διατάξεις» απαγορεύει την ελεύθερη κατασκήνωση σε κοινόχρηστους χώρους, δάση, αιγιαλούς, ακόμη και σε ιδιωτικά οικόπεδα(!), επιφυλάσσοντας στους παραβάτες αυτόφωρη σύλληψη, ποινή φυλάκισης και χρηματική ποινή μέχρι 150 ευρώ. Ο σχετικός νόμος – που βασίστηκε στον μεταχουντικό νόμο 392 του 1976, που σκοπό είχε να χρησιμοποιηθεί ενάντια στους τσιγγάνους και στους χίππυς της εποχής– απαγορεύει την ελεύθερη κατασκήνωση χάριν της δημιουργίας οργανωμένων χώρων κατασκήνωσης και ενοικιαζόμενων δωματίων, εγκλωβίζοντας τους παραθεριστές σε ένα συγκεκριμένο μοντέλο τουρισμού όπου δεν μπορεί κανείς να κάνει διακοπές στη φύση αν δεν πληρώσει το αντίτιμο στην ιδιωτική επιχείρηση.
Όμως, η ελεύθερη κατασκήνωση είναι δικαίωμα! Και αυτό θεμελιώνεται μέσα από πλήθος νομικών διατάξεων.
1. Δικαίωμα ελεύθερης χρήσης των κοινόχρηστων χώρων
Βάσει νομολογίας (ΜΠρΑΘ. 10691/1997) και των άρθρων 966-968 ΑΚ, ως κοινόχρηστα ορίζονται εκείνα τα πράγματα που δεν μπορούν να είναι αντικείμενο συναλλαγής ή να ανήκουν σε κάποιον. Μπορεί όμως ο καθένας να τα χρησιμοποιήσει. Το δικαίωμα αυτό χρήσης έχει ιδιόρρυθμο χαρακτήρα και απορρέει από την προσωπικότητα του κάθε ατόμου.
2. Δικαίωμα ελεύθερης διακίνησης, διαμονής και ανάπτυξης της προσωπικότητας
Σύμφωνα με την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (αρ. 13) και το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ν. 2462/1997, αρ. 12/1), οποιοσδήποτε βρίσκεται νόμιμα στο έδαφος ενός Κράτους έχει δικαίωμα ελεύθερης μετακίνησης και ελεύθερης επιλογής κατοικίας. Αυτά τα δικαιώματα δεν υπόκεινται σε περιορισμούς, με την εξαίρεση όσων περιορισμών προβλέπει ο νόμος και οι οποίοι είναι απαραίτητοι για την προστασία της εθνικής ασφάλειας, της δημόσιας τάξης, της δημόσιας υγείας, των χρηστών ηθών ή των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των άλλων (αρ. 12/3). Η μη ύπαρξη κάποιου από τους αναφερόμενους αυτούς λόγους καθιστά παράνομη την απαγόρευση χρήσης των κοινόχρηστων πραγμάτων, η οποία απαγόρευση συνιστά προσβολή της προσωπικότητας.
Η προσωπικότητα ορίζεται ως το σύνολο αξιών κάθε προσώπου που έχει σωματική, ψυχική, πνευματική και κοινωνική ατομικότητα (αρ. 5 Σ., 57 ΑΚ). Στα απόλυτα προστατευόμενα αγαθά που απαρτίζουν την προσωπικότητα είναι η σωματική και πνευματική υγεία, όπως η ελευθερία. Η ελεύθερη κατασκήνωση συνδέεται άμεσα με αυτά τα δικαιώματα, αφού οι κάθε είδους διακοπές αποτελούν τρόπο εξασφάλισης σωματικής και ψυχικής ελευθερίας.
3. Δικαίωμα στην απόλαυση και προστασία της φύσης
Το άρθρο 24 του Συντάγματος ορίζει ότι η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του κράτους και δικαίωμα του καθενός. Η με αριθ. 106921/1997 απόφαση του Μον. Πρωτοδικείου Αθηνών, συνεχίζοντας την παράδοση της νομολογίας, δέχεται ότι η προστασία της χρήσης των περιβαλλοντικών αγαθών που στηρίζεται στον ΑΚ 57, περιλαμβάνει όχι μόνο το δικαίωμα χρήσεως στη στενή του έννοια αλλά και το δικαίωμα διάσωσης και απόλαυσης των περιβαλλοντικών αγαθών.
¶λλωστε, σύμφωνα με το άρ. 25 του Συντάγματος, οι κάθε είδους περιορισμού που μπορούν να επιβληθούν στα δικαιώματα πρέπει να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας, να είναι δηλαδή κατάλληλοι, αναγκαίοι και αναλογικοί. Έτσι και η απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης είναι παράλογη και μη νόμιμη αφού αποτελεί υπέρμετρο περιορισμό του δικαιώματος της προσωπικότητας στο όνομα μιας μόνο πιθανότητας πρόκλησης αρνητικών επιπτώσεων στις περιβαλλοντικές συνθήκες από ορισμένους κατασκηνωτές.
4. Δικαίωμα στην οικονομική βιωσιμότητα, τόπων και ανθρώπων
Ο αποκλεισμός της δυνατότητας της ελεύθερης κατασκήνωσης συνιστά αποκλεισμό για τους μη διαθέτοντες τα οικονομικά μέσα που απαιτούνται για άλλου είδους διακοπές ή ακόμα και οργανωμένες κατασκηνώσεις, αν και υπάρχει εναλλακτική λύση. Έτσι στην ουσία παραβιάζεται η αρχή της ισότητας του Συντάγματος που προβλέπει ισότητα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων (αρ. 4/2). Ισότητα σε αυτήν την περίπτωση σημαίνει να έχουν όλοι δυνατότητα αναψυχής και ανάπαυσης αναλογικά πάντα με τις δυνατότητές τους. Ταυτόχρονα, βέβαια, ο διωγμός των ελεύθερων κατασκηνωτών συχνά οδηγεί σε οικονομική δυσπραγία ορισμένες κατηγορίες επαγγελματιών κατά τόπους.
Τα επιχειρήματα, νομικά, λογικά, ηθικά ή άλλα, είναι πολλά και ποικίλα, έχουν κατατεθεί και θα συνεχίσουμε κι εμείς να τα εμπλουτίζουμε συνεχώς.
Η ουσία όμως βρίσκεται στο εξής: κάνοντας υπεύθυνα ελεύθερη κατασκήνωση θα μας επιτρέψει να απολαύσουμε περισσότερο αυτή την εμπειρία χωρίς να υποθηκεύουμε το δικαίωμα επερχόμενων γενεών σε αυτή την απόλαυση, αλλά και θα ενδυναμώσει τα δικαιώματά μας και τις διεκδικήσεις μας ως ενεργοί πολίτες που θέλουν ελεύθερη πρόσβαση στις φυσικές ομορφιές αυτής της χώρας.
Ως ενεργοί και ελεύθεροι πολίτες αυτής της χώρας απαιτούμε την κατάργηση των παράλογων διατάξεων του Ν.2160/93 που απαγορεύουν την ελεύθερη κατασκήνωση. Ταυτόχρονα, αναζητούμε τρόπους να αυτορυθμίσουμε διεκδικώντας ενεργά τις περιοχές ελεύθερης κατασκήνωσης προάγοντας ένα «ηθικό» κώδικα ελεύθερης κατασκήνωσης.
Σας καλούμε όλους σε ένα μαζικό και ενεργό ελεύθερο καλοκαίρι, ως αρχή της διεκδίκησης των αυτονόητων δικαιωμάτων μας.
.
ecocrete.gr . |
Cavo Sidero
