ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

Μέρος 4ο

Γ) ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΘΕΣΕΙΣ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ:

Ικανή και αναγκαία συνθήκη για την εισαγωγή φυσικού αερίου στην Κρήτη είναι, ο συντονισμός διαφόρων φορέων, που ο καθένας εμπλέκεται ανάλογα με την αρμοδιότητα του στην διαχείριση του φυσικού αερίου. Οι φορείς αυτοί είναι αρκετοί και με διαφορετικά συμφέροντα και θέσεις, όσον αφορά την παροχή, μεταφορά, χρήση, διανομή και κατανάλωση, του καθαρότερου από τα συμβατικά καύσιμα προϊόντος. Εάν εξετάσουμε τους φορείς αυτούς με κριτήριο την άμεση επαφή με το καύσιμο θα πρέπει να ξεκινήσουμε από την Δ.Ε.Π.Α..

Γ1) Δ.Ε.Π.Α: (Δημόσια Επιχείρηση Παροχής Αερίου). Εισήγαγε το φυσικό αέριο στην Ελλάδα πραγματοποιώντας μια από τις μεγαλύτερες ενεργειακές επενδύσεις. Ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 1988 ως 100% θυγατρική εταιρεία της τότε Δημόσιας Επιχείρησης Πετρελαίου Α.Ε. η οποία σήμερα μετονομάστηκε (Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε.) και κατέχει πλέον του 35% των μετοχών της Δ.Ε.Π.Α., ενώ το υπόλοιπο έχει περιέλθει στο Ελληνικό Δημόσιο.

Η Δ.Ε.Π.Α είναι αρμόδια για τα παρακάτω: α) Εισαγωγή –μεταφορά –αποθήκευση φυσικού αερίου, β) Κατασκευή και εκμετάλλευση του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού αερίου, γ) Πώληση φυσικού αερίου σε μεγάλους καταναλωτές με ετήσια κατανάλωση πάνω από 10 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, δ) Πώληση φυσικού αερίου σε Εταιρείες Παροχής Αερίου (Ε.Π.Α.) στις οποίες συμμετέχουν οι ιδιώτες επενδυτές κατά 49%, ε) Διανομή φυσικού αερίου σε περιοχές που δεν έχουν συσταθεί Ε.Π.Α. όπως π.χ στην Κρήτη.

Το μετοχικό κεφάλαιο της Δ.Ε.Π.Α. είχε διαμορφωθεί το Δεκέμβριο του 2002 σε 990 εκμ. ευρώ περίπου. Όσον αφορά τις τρέχουσες εξελίξεις συνεχίζεται. Έτσι ο στρατηγικός επενδυτής σύμφωνα με τις αποφάσεις της Διυπουργικής Επιτροπής αποκρατικοποιήσεων θα εξαγοράσει το 35% των μετοχών της που θα αναλάβει να χρησιμοποιήσει το φυσικό αέριο για παραγωγή για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στη βιομηχανία,στον οικιστικό τομέα. κ.λ.π.. Τα Ελληνικά Πετρέλαια θα διατηρήσουν το 35% το οποίο ήδη κατέχουν, ενώ η Δ.Ε.Η. θα κάνει χρήση του δικαιώματος προαίρεσης για το υπόλοιπο 30% του μετοχικού κεφαλαίου.

Γ2) Ρ.Α.Ε. (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας): H Ρ.Α.Ε. συστήθηκε με το νόμο 2773/22-12-99 είναι ανεξάρτητη αρχή και έχει κυρίως γνωμοδοτικά και εισηγητικό στον τομέα της ενέργειας. Δημιουργήθηκε στα πλαίσια της εναρμόνισης με την Κοινοτική Οδηγία 96/92 αλλά κυρίως γιατί η συγκρότηση ρυθμιστικών Αρχών είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τις επιδιωκόμενες διαρθρωτικές μεταβολές των αγορών. Αντίστοιχες αρχές ήδη συγκροτηθεί στις χώρες της Ε.Ε., στις Η.Π.Α αλλά και σε όλες τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, Βαλκανίων και πρώην Σοβιετικής Ένωσης.

Η Ρ.Α.Ε δρα στα πλαίσια στρατηγικών στόχων της ενεργειακής πολιτικής (μεταξύ των οποίων και του φυσικού αερίου) που σύμφωνα με το νόμο είναι οι εξής:
α) Ασφάλεια και αξιοπιστία ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας, β)Προστασία του περιβάλλοντος, στο πλαίσιο και των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας, γ) Συμβολή στην ανταγωνιστικότητα της εθνικής οικονομίας, με την επίτευξη υγιούς ανταγωνισμού με στόχο τη μείωση του κόστους ενέργειας για το σύνολο των χρηστών και καταναλωτών και διευκόλυνση νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και απασχόλησης. δ) Εξυπηρέτηση υπο συνθήκες ανταγωνισμού των στόχων σχετικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (Α.Π.Ε.) το φυσικό αέριο, το περιβάλλον, τις νέες τεχνολογίες και την ασφάλεια τροφοδοσίας της χώρας. ε) Ανάπτυξη νέων επιχειραματικών δραστηριοτήτων με την ηλεκτρική ενέργεια άμεσα ή έμμεσα. στ) Αξιόπιστη τεχνικά και ποιοτικά παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, ζ) Οικονομικά και ποιοτικά προσιτή ηλεκτρική ενέργεια προς όλους τους καταναλωτές.

Με όλες τις παραπάνω αρμοδιότητες, δράσεις και στόχους η Ρ.Α.Ε. τα τελευταία χρόνια είναι το αδιαμφισβήτητο αφεντικό στον τομέα ενέργειας και είναι προφανές ότι προκαλεί συγκρούσεις κορυφής, τόσο με την Δ.Ε.Π.Α., όσο και τη Δ.Ε.Η..

Στα πλαίσια αυτά η Ρ.Α.Ε. μπορεί να λειτουργεί ως ανεξάρτητη αρχή αναλαμβάνοντας πολλαπλούς ρόλους, αλλά επηρεάζει άμεσα με γνωμοδοτήσεις και εισηγήσεις το ΥΠ.ΑΝ:
Το σχέδιο της Ρ.Α.Ε. για το φυσικό αέριο στην Ελλάδα: Σύμφωνα με το νέο νόμο που εισηγήθηκε η Ρ.Α.Ε., Η 1η Ιουλίου 2005, ορίσθηκε ως ημερομηνία έναρξης της δυνατότητας επιλογής προμηθευτεί φυσικού αερίου για όλους τους ηλεκτροπαραγωγούς και εφαρμογής της ρυθμιζόμενης πρόσβασης τρίτων στη μονοπωλιακή αγορά, υποδομής μεταφοράς και υγροποίησης του αερίου. Οι όροι της πρόσβασης αυτής αποτελούν κομβικό ζήτημα τόσο για τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής όσο και για την ανταγωνιστικότητα, άρα την αξιοποίηση της υποδομής του φυσικού αερίου.

Η Ρ.Α.Ε. εναρμόνισε τις Οδηγίες 1998/30 και 55/2003 της Ε.Ε. στα ελληνικά δεδομένα με τις παρακάτω αρχές:

- Το αργότερο την 1η Ιουλίου 2004, όλοι οι καταναλωτές φυσικού αερίου ορίζονται ως επιλέγοντες, με εξαίρεση όσους χρησιμοποιούν αέριο αποκλειστικά για την οικιακή χρήση, ενώ όλοι γίνονται επιλέγοντες το αργότερο την 1η Ιουλίου του 2007.

- Προβλέπονται ρυθμίσεις που θα διασφαλίζουν τη διαφανή και χωρίς, πρόσβαση τρίτων στα δίκτυα και τις αποθήκες φυσικού αερίου, βάσει ρυθμιζόμενων τιμολογίων καθώς και την αδειοδότηση νέων εγκαταστάσεων υποδομής φυσικού αερίου, υπο όρους που διασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον.

- Ουδείς κίνδυνος υφίσταται για την οικονομική βιωσιμότητα της μονοπωλιακής επιχείρησης φυσικού αερίου της Δ.Ε.Π.Α. Α.Ε. (γι’ αυτό συγκρούσθηκαν μέχρι παραιτήσεως του προέδρου της Ρ.Α.Ε. κ. Παντελή Κάπρου;).

- Παράλληλα, τα υπάρχοντα μακροχρόνια συμβόλαια της ΔΕΠΑ με παραγωγούς αερίου προστατεύονται βάσει της Κοινοτικής Οδηγίας, έναντι τυχόν ζημίας, λόγω της απελευθέρωσης της αγοράς (αντίθετα με την απελευθέρωση αγοράς ενέργειας ζημιώθηκε η προώθηση των Α.Π.Ε., η οποία από το 2001 και μετά παρουσίασε πλήρη άπνοια).

- Τελικά η Ρ.Α.Ε. θεωρεί ότι με το σχέδιό της οδηγεί στη δημιουργία αποτελεσματικής αγοράς φυσικού αερίου υπο συνθήκες ανταγωνισμού, ανταποκρίνεται στις βασικές αρχές των Οδηγιών της Ε.Ε., εισάγει την εφαρμογή διαφανών και αντικειμενικών κριτηρίων, τα οποία διασφαλίζουν τη χωρίς διάκριση χρήση της υποδομής φυσικού αερίου από ανταγωνιζόμενες εταιρείες, λαμβάνοντας υπόψη την υπάρχουσα πραγματικότητα και τη γεωγραφική θέση της χώρας.

Αυτά πιστεύει η Ρ.Α.Ε., αλλά τελείως διαφορετική άποψη έχει η Δ.Ε.Π.Α., η Δ.Ε.Η και τα νησιώτικα συγκροτήματα την ενεργειακή ιδιαιτερότητα των οποίων δεν έλαβε υπόψη στις αρχές γι’ αυτό και ανέθεσε στους εγγλέζους την περίφημη «Στρατηγική Οικονομοτεχνική Μελέτη», η οποία αφού πληρώθηκε πανάκριβα, γνωμοδότησε θετικά για την αξιοποίηση Φυσικού Αερίου στη Κρήτη. Τα πάντα όμως κρίνονται στην πράξη, όπως κρίθηκε και η σύνδεση ενεργειακά της Κρήτης με υπόγειο καλώδιο. Τελικά έχουμε καταντήσει το νησί των μελετών και όχι των πράξεων.

Συνεχίζεται

ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΚΗΣ
ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒ/ΓΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Σ.Π.Α.Π.Ε.Κ.Ε.Ε.Κ.