Αλληλεπίδραση υδροφόρων συστημάτων του ορεινού συγκροτήματος Δίκτη και του χειμάρρου Αποσελέμη. Επιπτώσεις από την δέσμευση των νερών του Χώνου στην ύδρευση της ευρύτερης περιοχής

Γεώργιος Καλλέργης
τέως Καθηγητής Εφαρμοσμένης Υδρογεωλογίας Πανεπιστημίου Πατρών
τέως Διευθυντής Υδρογεωλογίας Ι.Γ.Μ.Ε.

Από τη μελέτη των γεωλογικών και υδρογεωλογικών συνθηκών του ορεινού συγκροτήματος «Δίκτη» έχει προκύψει ότι το τελευταίο, μαζί με τους νεότερους γεωλογικούς σχηματισμούς αλλά και το χείμαρρο «Αποσελέμη», αποτελεί ένα ενιαίο υδραυλικό σύστημα, στο οποίο επιφανειακά και υπόγεια νερά βρίσκονται σε άμεση αλληλεξάρτηση. Οποιαδήποτε παρέμβαση στα μεν επηρεάζει άμεσα τα δε.

Στους σχηματισμούς του «Δίκτη» αναπτύσσονται υδροφόρα συστήματα ετερογενή, η δε υπόγεια ροή λαβαίνει χώρα σε διαφορετικά μεν επίπεδα αλλά που κατευθύνονται μέσα από διαφορετικά μονοπάτια προς τα ίδια, σε μεγάλο βαθμό, σημεία εξόδου (πηγές, γεωτρήσεις, πηγάδια, υδροφόρα νεότερων σχηματισμών, θάλασσα).

Το οροπέδιο,  και ιδιαίτερα μέσω της καταβόθρας του Χώνου, συμβάλλει ουσιωδώς στην τροφοδοσία τόσο των υδροφόρων συστημάτων αλλά και των πηγών (π.χ. πηγές Κασταμονίτσας) της ευρύτερης περιοχής, όσο και του Αποσελέμη, όπως άλλωστε απέδειξε πρόσφατη πειραματική έρευνα του ΙΓΜΕ.

Από τα πιο πάνω υδροφόρα υδρεύονται μια σειρά Δήμων του Νομού Ηρακλείου (περιοχές Καστελίου-Γερακίου-Νιπιδιτού, Παναγιάς, Εμπάρου, Βιάνου, Μαλίων, Γουβών, Χερσονήσου κ. ά.) και εν μέρει το ίδιο το Ηράκλειο αλλά και ο ¶γιος Νικόλαος.

Από τις υδρογεωλογικές μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί έχει προκύψει ότι το ισοζύγιο των περισσότερων υδροφόρων είναι ελλειμματικό λόγω υπεράντλησής τους με συνέπεια την υφαλμύρωσή τους (Γούβες, Μάλια, Χερσόνησος κ.ά) ή την εξάντληση των αποθεμάτων τους (Αρκαλοχώρι κ.ά.)

Με τη σύλληψη των νερών του Χώνου και του Αποσελέμη για την υδροδότηση του Ηρακλείου επιχειρείται η αφαίρεση σημαντικού μέρους  του νερού που εμπλουτίζει τα πιο πάνω υδροφόρα συστήματα Το αποτέλεσμα θα είναι η, σε μεγάλο βαθμό, ποσοτική και ποιοτική υποβάθμιση των τελευταίων, πιθανή πρόκληση λειψυδρίας  σε κάποιες από τις προαναφερθείσες περιοχές αλλά και η μη οριστική επίλυση του προβλήματος ύδρευσης του Ηρακλείου δοθέντος ότι ήδη σημαντικές ποσότητες από το νερό ύδρευσής του προέρχεται από την περιοχή Μαλίων, Θραψανού, Καστελίου κ.ά. Δεσμεύοντας δε τα νερά του Χώνου αφαιρείται σημαντική ποσότητα νερού από την απορροή του Αποσελέμη η οποία όμως έχει υπολογιστεί ότι θα ταμιευτεί στο φράγμα (δηλαδή υπολογίζεται δυο φορές).

Πέρα όμως από τα πιο πάνω θα υπάρξουν εξαιρετικά δυσμενείς επιπτώσεις στα παράκτια οικοσυστήματα του Αποσελέμη αλλά και θα μειωθεί σημαντικά η τροφοδοσία των υδροφόρων κατάντι του Σφενδυλίου.

Οι πιο πάνω δράσεις, δηλαδή  η δέσμευση των νερών του Χώνου και η κατασκευή του φράγματος  στο «Σφενδύλi» και οι συνακόλουθες συνέπειες βρίσκονται επιπλέον και σε πλήρη αναντιστοιχία με την Οδηγία 2000/60/ΕΚ (¶ρθρα 4, και ιδιαίτερα παρ.b και ¶ρθρα 6 και 7) και το Νόμο 3199/9-12-2003 ( ¶ρθρο10).

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.